Ceny transferowe w Polsce kuleją
Szacuje się, że państwa na całym świecie tracą niemal 10 proc. potencjalnych wpływów z CIT, co stanowi nawet do 240 mld dol. rocznie. Powodem wypływów podatków są agresywne optymalizacje podatkowe oraz transfer dochodów do tzw. “rajów podatkowych” poprzez transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi.
Jednym z narzędzi przeciwdziałania transferowi zysków za granicę są ceny transferowe, czyli ceny zgodne z zasadami rynkowymi (z ang. arm’s length principle). W praktyce oznacza to, iż ustalone warunki transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi muszą być takie same, jakie ustaliłyby dwa niezależne podmioty działające na rynku.
Jak więc radzą sobie polskie organy podatkowe z kontrolowaniem poprawności ustalania cen transferowych? Z raportów Najwyższej Izby Kontroli (dalej: NIK) oraz Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego (dalej: CAKJ) wynika, że nie najlepiej.
Eksperci CAKJ w raporcie pt. “Znikające Miliardy jak transfer dochodów za granice drenuje polski budżet” porównali dochody przedsiębiorstw w Polsce i wpływy z podatku dochodowego osób prawnych (CIT). Zdaniem ekspertów CAKJ co najmniej 30 % potencjalnych wpływów z tego podatku jest transferowane za granicę. Dla polskiego budżetu oznacza to uszczuplenie na ok. 10 mld zł rocznie. Powodem takich uszczupleń jest brak wystarczającej liczby specjalistów w polskich organach podatkowych oraz brak odpowiedniej wiedzy “biznesowej”, związanej z rozumieniem przebiegu międzynarodowych transakcji.
Z raportu NIK pt. “Nadzór organów podatkowych i organów kontroli skarbowej nad prawidłowością rozliczeń z budżetem państwa podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego” wynika, że polskie organy w badanym okresie, tj. styczeń 2012 – czerwiec 2014, nie były dostatecznie przygotowane na przeprowadzanie kontroli prawidłowości rozliczeń podmiotów zależnych (spółek z udziałem kapitału zagranicznego) z budżetem państwa.
Analiza obu raportów prowadzi do następującego wniosku: transfer zysków za granicę w Polsce wynika ze słabości instytucji państwowych. Fakt ten sprawia, że zagraniczne firmy, które mogą sobie pozwolić na wydatki związane z budowaniem międzynarodowych struktur, uznają Polskę jako kraj, w którym istnieje “instytucjonalne pozwolenie na niepłacenie podatków”.
Adresy raportów źródłowych:
http://cakj.pl/wp-content/uploads/2015/09/Znikaj%C4%85ce-miliardy.pdf
